Chúng tôi đến Côn Đảo vào một ngày hè nắng vàng rót mật. Với hơn 50 phút bay từ sân bay Tân Sơn Nhất, Côn Đảo hiện ra trước mắt chúng tôi là một màu xanh thẫm của những quả đồi nằm giữa biển khơi. Trời trong veo nên biển như càng lấp lánh hơn, màu xanh của cây cối trên những quả đồi trước mặt như thẫm hơn dưới ánh nắng chiều.

Côn Đảo, hay còn gọi là Côn Lôn được biết đến là một trong những hòn đảo xinh đẹp nhất Việt Nam, thiên đường du lịch với cảnh quan hùng vĩ, màu xanh ngút ngát của những khu rừng dày đặc hòa quyện với màu xanh ngọc bích của biển khơi tạo cho hòn đảo này một vẻ đẹp hoang sơ mà vô cùng quyến rũ.

Trong tâm trạng lần đầu đặt chân đến vùng đất nhiều huyền thoại, cảm giác bồi hồi pha chút tâm linh tạo cho tôi một cảm xúc khó tả, cảm xúc này lớn hơn cả sự choáng ngợp bởi vẻ đẹp của biển xanh cát trắng với mênh mông nắng vàng. Ấn tượng nhất trong tôi chính là hai địa danh linh thiêng và huyền thoại: Nhà tù Côn Đảo và Nghĩa trang Hàng Dương.

Nhà tù Côn Đảo là di tích lịch sử đầu tiên và nổi tiếng nhất. Địa danh này gắn liền với những ngục tù tàn bạo như Chuồng Bò, Chuồng Cọp, Sở Muối, Sở Lò Vôi,… Nhà tù ra đời gắn liền với cuộc chiến tranh xâm lược của thực dân Pháp vào Việt Nam.

Gần với Nhà tù Côn Đảo là Nghĩa trang Hàng Dương. Đây là một di tích lịch sử đặc biệt. Nghĩa trang Hàng Dương với hàng ngàn nấm mộ có tên và không tên là bằng chứng hùng hồn về tội ác của đế quốc, thực dân đối với dân tộc ta. Đó là nơi yên nghỉ của hàng ngàn người con ưu tú kiên trung của cách mạng đã đối mặt với kẻ thù giữa lao tù, xiềng xích, trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc.

“Nghĩa địa Hàng Dương vùi thây bao số phận

Hết lớp này lớp khác dập lên trên

Mặt phẳng lì không mô đất nhô lên

Không bia mộ không tên và không tuổi…”

Có lẽ không ở đâu lại đặc biệt như ở nơi này, nghĩa trang lại là địa điểm du lịch tâm linh mà bất cứ du khách nào đặt chân đến Côn Đảo đều đến thăm. Cảm giác thật sự khó diễn tả, vừa xót thương vừa cảm phục khi nghĩ đến những liệt sĩ dưới những nấm mộ kia đã phải chịu đựng những cực hình đày ải tra tấn man rợ của kẻ thù đến thế nào. Chưa bao giờ những cảm nhận về giá trị của tất thảy những gì mà thế hệ mình đang được sống và hưởng thụ phải trả bằng xương máu của thế hệ cha ông mình nhiều và rõ ràng đến thế.

Chuyến thăm Côn Đảo và những cung bậc cảm xúc đã trải nghiệm ở hệ thống nhà tù, ở Nghĩa trang Hàng Dương bỗng thấy dâng trào cảm xúc về lòng biết ơn vô hạn với các bậc tiền bối, Anh hùng, liệt sỹ, những người con ưu tú của Tổ quốc đã anh dũng ngã xuống, đánh đổi xương máu của mình cho nền độc lập, tự do và sự thống nhất, phồn vinh của Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa hôm nay.